ارزش‌گذاری استارتاپ‌

سه‌شنبه, 14 بهمن 99

فریده مسعودی

مربوط به جذب سرمایه است

0

0

یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت هر استارتاپ، جذب میزان سرمایه در زمان و شرایط مناسب است. اما در زمان جذب سرمایه، معمولاً اولین سوال این است که ارزش استارتاپ شما چقدر است؟

برای انجام ارزش‌گذاری، دلایل منطقی و روش‌های زیادی وجود دارد که باید آن‌ها را مورد بررسی قرار داد. این روش‌ها بسیار پیچیده است و بدون داشتن دانش و تجربه کافی برای بررسی ویژگی‌های درونی استارتاپ‌ها، صنعت فعالیت آن‌ها، شرایط معامله میان سرمایه‌گذار و استارتاپ و شرایط کلان اقتصاد کشور، نمی‌توان از پس این کار برآمد.

ارزش‌گذاری استارتاپ‌ها به دلایل مختلفی از جمله: جذب سرمایه، اضافه شدن اعضای جدید به هیئت مدیره، ادغام و تملیک شرکت‌ها و عرضه عمومی سهام انجام می‌شود. تعیین دقیق ارزش یک استارتاپ، برای سرمایه‌گذار و بنیان‌گذار بسیار حائز اهمیت است و این امکان را به آن‌ها می‌دهد تا جلسه مذاکره برای جذب سرمایه را به صورتی مطلوب‌تر پیش ببرند. 

 نکات مهم در ارزش‌گذاری استارتاپ‌ 

استارتاپ‌های مشابه را در نظر داشته باشید

شما می‌توانید با بررسی سایر استارتاپ‌های مشابه، در همان مراحل اولیه به ارزش‌گذاری استارتاپ خود بپردازید. احتمال این وجود دارد که شما به ظرفیت چندین میلیونی ارزش استارتاپ خود پی ببرید اما برای توجیه سرمایه‌گذاران و هم‌نظر شدن با شما، اطلاعاتی بیشتر و دقیق‌تر لازم است. در واقع برای دفاع از ارزشی که پیش‌بینی می‌کنید، لازم است به سراغ موارد قابل مقایسه با مثال‌های عینی بروید. این کار به شما ایده و درکی بالا از ظرفیت استارتاپ‌تان در بازار می‌دهد.

از مشاور مالی کمک بگیرید 

گاهی اوقات برآورد اعداد و ارقام و بررسی آمارها برای ارزش‌گذاری استارتاپ از عهده‌ شما خارج است. در این مواقع باید با مشاوران مالی، صحبت و هم‌فکری کنید. حضور مشاوران می‌تواند در بررسی معاملات مختلف در زمینه‌های گوناگون و مطابق بازاری که در آن فعالیت می‌کنید، به شما کمک کند.

چشم‌انداز مشخص داشته باشید

هرقدر میزان شفافیت شما در بیان لزوم سرمایه و چگونگی استفاده از آن برای سرمایه‌گذاران بیشتر باشد، راحت‌تر آن‌ها را متقاعد به همکاری خواهید کرد. در واقع هرقدر ارزش‌گذاری دقیق‌تری داشته باشید، جذب سرمایه‌تان روند آسان‌تری دارد. باید مشخص کنید که استارتاپ شما ظرفیت ایجاد درآمد و رشد بالایی دارد و یا به چه شکل در پی تحقق آن هستید.

به اررزش‌های آتی توجه کنید

با توجه به اینکه در برخی موارد، هنوز درآمد و سودی در کار نیست، دارایی‌ها قابل برآورد و بررسی نیست. بدون وجود جریان نقدینگی، ارزش‌گذاری استارتاپ‌ها کمی دشوار می‌شود. پس باید این سؤالات را از خود بپرسید:

رسیدن به سود دهی چند سال طول می‌کشد؟

سایر استارتاپ‌های مشابه و قابل قیاس در زمان رسیدن به سود دهی چه ارزشی دارند؟

روش‌های ارزش‌گذاری استارتاپ‌ها

روش‌های مبتنی بر دارایی

در این روش‌ها، ارزش استارتاپ‌ها بر اساس ارزش فعلی مجموعه دارایی‌ها به دست ‌می‌آید. فرض بر این است که دارایی‌های یک استارتاپ مهم‌ترین فاکتور، برای تعیین ارزش آن هستند؛ پس هرچه میزان دارایی استارتاپ بیشتر باشد، ارزش آن نیز بیشتر خواهد شد.

روش‌های مبتنی بر جریان‌های نقدی

در این روش‌ها ارزش یک استارتاپ، توسط جریان‌های نقدی آن تعیین می‌شود. به عبارت بهتر، هر چه توانایی استارتاپ برای رسیدن به سود بیشتر باشد، قطعا ارزش آن نیز بالاتر خواهد رفت. بنابراین با مقایسه این روش با روش‌های مبتنی بر دارایی، اگر یک استارتاپ دارایی‌های زیادی در اختیار داشته باشد اما نتواند به کمک آن دارایی‌ها درآمد کسب کند، ارزش آن صفر خواهد بود.

مهمترین روش ارزش‌گذاری موجود در این دسته، ارزش‌گذاری جریان‌های نقد تنزیل شده است که در بین روش‌های موجود، کامل‌ترین روش ارزش‌گذاری برای استارتاپ‌هایی است که رشد خود را پشت سر گذاشته‌ و در مراحل میانی یا پایانی قرار دارند.

روش‌های نسبی

در این روش‌ها، دارایی‌ها، شرکت‌ها و استارتاپ‌ها، دارای ارزش یکسان و شبیه به یکدیگر هستند. چنانچه بتوان استارتاپی را پیدا کرد که از نظر حوزه فعالیت، مدل کسب‌وکار، مرحله توسعه و سایر ویژگی‌ها شبیه استارتاپ دیگری باشد، می‌توان ارزش‌گذاری را با مقایسه این دو استارتاپ تعیین کرد. مهمترین روش ارزش‌گذاری در این بخش، روش ارزش‌گذاری مقایسه‌ای است که هم برای استارتاپ‌های مراحل اولیه که به درآمدزایی نرسیده‌اند و هم برای استارتاپ‌هایی که در مراحل میانی و پایانی به درآمدزایی رسیده‌اند، کاربرد دارد.

روش‌های کیفی و شهودی

در این روش‌ها ارزش‌گذاری بر مبنای فرایندهایی مثل محاسبه دارایی‌های یک استارتاپ و یا محاسبه ارزش فعلی جریان‌های نقدی آن انجام نمی‌شوند، بلکه ارزش‌گذاری استارتاپ از طریق فرایندهای مبتکرانه به دست خواهد آمد. 

از مهمترین روش‌های ارزش‌گذاری استارتاپ‌ها در این بخش، روش ارزش‌گذاری کارت امتیازدهی متوازن است که برای یافتن ارزش استارتاپ‌های فعال در مراحل اولیه بکار می‌رود. در این روش هر استارتاپ بر اساس ۷ عامل ارزیابی شده و به هر عامل امتیازی تعلق می‌گیرد. بیش‌ترین کاربرد این روش، یافتن ارزش استارتاپ‌های مرحله بذر یا مراحل ابتدایی توسط شتاب‌دهنده‌ها یا سرمایه‌گذاران فرشته است.